Жақсының жақсылығын айт

Бүгінгі ұлық ұстаздардың ұлысы

Көрнекті әдебиеттанушы-ғалым, Қазақстан Жазушылар одағының, Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, Халықаралық Айтматов академиясының, ҚР Гуманитарлық ғылымдар академиясының академигі Дандай Ысқақұлы  — 75 жаста

Құрметті ДАНДАЙ ЫСҚАҚҰЛЫ!

Абай ғылыми-зерттеу институты ұжымы атынан Сізді бүгінгі жеті белестен асқан мерейтойыңызбен шын жүректен құттықтаймыз!

Сіз өткен ғасырдың екінші жартысында Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін, Қазақ ССР Ғылым Академиясы М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының аспирантурасын бітіргеннен бастап, ұлттық әдебиеттануға, атап айтқанда, қазақ әдеби сыны теориясы мен тарихына үлкен үлес қосып келесіз. Еңбек жолыңызды ҚР Ұлттық Ғылым Академиясы М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және Өнер институтында кіші ғылыми қызметкер болып, кейін ұстаздық қызметке  ауысқаннан бері әдебиетті зерттеу, оқыту ісіне, жас ұрпақ тәрбиесіне де белсене араластыңыз. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің журналистика, филология  факультеттерінде  аға оқытушысы, доцент, профессор, кафедра меңгерушісі (1977-2000), Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия университетінде профессоры (2000-2004) ретінде жастарды  білім-ғылымға баулыдыңыз. Сіздің ғылым жолындағы табанды да нәтижелі жұмыстарыңыз замандастарыңызға, шәкірттеріңізге үлгі болып келеді. «Отызыншы жылдардағы қазақ әдеби сыны» тақырыбында кандидаттық (1975), «Қазақ әдеби сынының ғылыми негіздері» бойынша докторлық (1994) диссертацияларыңызда әдеби сын теориясы мен тарихы ғылыми тұрғыдан пайымдалады. Сіз жас ғалымдар дайындауға да белсене араласып келесіз. Сіздің жетекшілігіңізбен он шақты кандидаттық диссертация қорғалды.

Сіздің қаламыңыздан туған 28 кітап қазақ әдебиеттануына қосылған іргелі зерттеулер қатарына жатады. Сіз — интеллектуалдық әлеуеті жоғары ғалым ретінде көптеген энциклопедияларды («Қазақ Совет Энциклопедиясы», Қазақ ССР. Қысқаша Энциклопедия», «Қазақстан. Ұлттық энциклопедия», Мәскеуде шыққан тоғыз томдық «Қысқаша әдеби энциклопедия», «Абай», «Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы»  энциклопедиялары т.б., сондай-ақ, академиялық «Стиль сыры», «Дәстүр және жаңашылдық», «Көкейкесті әдебиеттану», «Қазақ әдебиеті тарихының қысқаша курсы», «Әдебиет теориясы», көптомдық «Қазақ әдебиетінің тарихы» «Қазақтың жүз романы» т.б. сияқты іргелі еңбектерді жазуға қатыстыңыз.

Сіздің, негізінен, қазақ әдеби сынының теориясы мен тарихына, XX ғасырдағы қазақ әдебиетінің проблемаларына арналған «Әдеби көркем сын», «Сын жанрлары», «Сын өнері» атты еңбектеріңізде әдеби сынның теориялық мәселелері қазақ әдебиеттануында арнайы зерттеліп, жеке ғылым саласы ретінде негізі салынды, қазақ әдеби сынының сан ғасырлық жүріп өткен жолдары, даму проблемалары ғылыми тұрғыдан сараланды.

Сіз ұлтымыздың көрнекті тұлғаларының өмір жолын танытуға зерттеуге де еңбек сіңіріп келесіз. «Әдебиет айдынында» атты кітабыңыздан басталған әдеби толғаныстарыңызда Нәзір Төреқұлов, Мағжан Жұмабаев, Қажым Жұмалиев, Темірбек Қожекеев, Рахманқұл Бердібай, Зейнолла Қабдолов, Зәки Ахметовтардың ұлттық руханиятқа сіңірген  еңбектері  жан-жақты қарастырылады.

Қазіргі қазақ руханиятының көкейкесті мәселелеріне де сіз әрқашан үн қосып келесіз. 2014 жылы  жарық көрген «Мәңгілік майдан, немесе тілдер тоғысындағы түркі әлемі» және «Түркілік ортақ термин негіздері» аталған қос бірдей монографияңызда жаһандану дәуіріндегі әлемнің тілдік бейнесі, қазақ тілінің жай-күйі, түркілік ортақ рухани құндылықтар сияқты бүгінгі түркітанудың аса маңызды мәселелері жан-жақты қарастырылған. «Тіл эпопеясы немесе рухани жаңғырудағы қазақ тілінің тарихи миссиясы» (2020) еңбегіңізде ұлттың даму жолындағы тілдің шешуші рөліне назар аударылды. Сіздің зерттеулеріңіз шетелдерде де жарияланып, қазақ әдебиетінің шеңберін кеңейтуде. «Мағжан — поэзия падишасы» атты монографияңыз  2020 жылы Түркияда жарық көрді.

      Қадірлі ДАНДАЙ ЫСҚАҚҰЛЫ! Сіздің осындай қажырлы да тынымсыз шығармашылық еңбегіңіздің бұдан ары да жалғасып, қазақ руханиятына үлес болып қосыла беруіне шын жүректен тілектеспіз. Сізге таусылмас күш-қайрат, ұзақ ғұмыр, шығармашылық табыстар тілейміз.

Абай ғылыми-зерттеу институты 

Филология ғылымдарының докторы, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың филология факультеті қазақ әдебиеті және әдебиет теориясы кафедрасының профессоры, Шоқан Уәлиханов атындағы сыйлықтың лауреаты, ҚР Мәдениет қайраткері, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі ЗҰФАР НҰРСАПАҰЛЫ СЕЙТЖАНОВ  —  80 ЖАСТА

Қымбатты ЗҰФАР НҰРСАПАҰЛЫ!

Әл-Фараби атындағы Абай ғылыми-зерттеу институты ұжымы атынан Сізді 80 жылдық мерейтойыңызбен шын жүректен құттықтаймыз!

«Ұстаздық еткен жалықпас» демекші, сонау 1965 жылы С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін бітіргеннен бастап Сіз ұстаздық, ғалымдық қызметпен үздіксіз айналысып келесіз. Өткен ғасырдың екінші жартысында Шығыс Қазақстанда Аякөз ауданы Таскескен селосы Ы.Алтынсарин атындағы орта мектепте мұғалім болудан бастаған еңбек жолыңыз көптеген игі істер мен өнегеге толы.

1975-1991 жылдар аралығында Сіз Қазақ ССР Ғылым академиясы М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында кіші ғылыми қызметкер, ғылыми және аға ғылыми қызметкер болып жұмыс атқардыңыз. 1992 жылдан бастап әл-Фараби атындағы  Қазақ ұлттық университетінде шәкірттерге дәріс оқып,  әдебиеттану, фольклортану әлемінің қыр-сырын үйретіп келесіз. Сіздің «Қазақтың реальды-тарихи эпосы» деген тақырыпта қорғаған кандидаттық диссертацияңыз, Қытайдағы қазақ әдебиетінің тууы, даму жолдары» атты докторлық диссертацияңыз, «Тарихи эпос» атты монографияңыз, «Ақыт ақын», «Көне эпос»,  «Халық әдебиеті» атты оқу құралдарыңыз әдебиеттану ғылымына өзіндік үлес болып қосылды. Сіз «Қазақ әдебиетінің қысқаша тарихы» екі томдық зерттеу еңбек авторларының бірі ретінде қазақ әдебиеті тарихын жүйелеу ісіне де атсалыстыңыз, аударма саласында да еңбектеніп,  Халифа Алтайдың «Ата жұрттан Анадолыға дейін» (1995) атты хикаятын түрік тілінен қазақшаладыңыз. Сіздің  «Рауан», «Жанарымда жарық күн», «Жансарай» т.б. өлең жинақтарыңыз поэзия сүйер оқырманға жан азығын сыйлайды.

Қадірлі ЗҰФАР НҰРСАПАҰЛЫ! Сегіз белестен асқан мерейлі шағыңызда Сізге қажымас қайрат, ұзақ өмір, шығармашылық табыстар тілейміз.  Болашақ жастарға үлгі болар осындай өнегелі өмір жолыңыз жалғаса берсін, қазақ әдебиетінің өсіп-өркендеуіне әлі де үлес қоса беріңіз.

 Құрметпен, Абай ғылыми-зерттеу институты

Белгілі әдебиеттанушы-ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор ҚАНИПАШ ҚАЙСАҚЫЗЫ МӘДІБАЕВА  — 70 ЖАСТА

Қымбатты ҚАНИПАШ ҚАЙСАҚЫЗЫ! Әл-Фараби атындағы Абай ғылыми-зерттеу институты ұжымы атынан Сізді жеті белеске жеткен мерейлі жылыңызбен шын жүректен құттықтаймыз!

1972 жылы Абай атындағы Қазақ мемлекеттік педагогика институтының филология факультетін үздік дипломмен аяқтағаннан бері сіздің еңбек жолыңыз ұстаздықпен, ғалымдықпен жалғасып келеді.  1990 жылдан бастап Қазақ ұлттық университеті филология факультеті қазақ әдебиетінің тарихы мен сыны (қазіргі қазақ әдебиетінің тарихы және әдебиет теориясы) кафедрасында ассистент, аға оқытушы, доцент, кафедра профессоры міндеттерін атқарып келдіңіз. Ұзақ жылғы жемісті ұстаздық қызметіңіз үшін «Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» атағына ие болдыңыз.

1995 жылы  қорғаған кандидаттық диссертацияңызда қазақ әдебиеті тарихындағы ұзақ жылдар бойы қозғалмаған, күрделі мәселені – зар заман ағымы және Шортанбай Қанайұлының әдеби мұрасын жан-жақты зерттедіңіз. «Қазақ әдебиетінің ХІХ ғасырдағы көркемдік дамуы және зерттелуі» (2006) атты докторлық диссертациясыңызда осы бағыттарды тереңінен қарастырдыңыз. Сіз ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті тарихы, махамбеттану, абайтану, зарзамантану саласының маманысыз, осы салада айтарлықтай нәтижелі жұмыстар атқардыңыз. Сіздің ғылыми-зерттеу бағытыңызда қазақ әдебиеттану ғылымының әдебиет тарихы саласының теориялық және практикалық мәселелері, ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиетін өлең үлгілері, жанрлық даму, көркемдік ерекшеліктер, аймақтық әдеби дәстүр, жеке шығармашылық тұлғалардың қазақ әдебиеті тарихындағы орнын зерттеуді дамыту мәселелері талданады. Сонымен қатар, сіз  ХІХ ғасыр әдебиетінің даму бағыттарын, көркемдік ерекшелігін ғылыми негіздеуге арналған бірнеше ғылыми жұмысқа жетекшілік жасадыңыз.

Сіз ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиетін зерттеу мен жоғары мектепте оқытудың жаңа бағыттарын айқындауға нақтылы зерттеу, тәжірибелік жұмыстарына өзіндік үлес қосып келесіз. Көп жылдар бойы университет бакалавриатында «ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті тарихы» пәнінің жалпы курсынан дәріс оқыдыңыз, магистатурада «Махамбеттану», «Абайтану» арнаулы курстарын өткіздіңіз. Сіз «ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті тарихы» пәнінің филология, қазақ тілі мен әдебиеті, журналистика мамандықтарына арналған типтік оқу бағдарламаларының авторысыз. Сіздің қазақ әдебиетіндегі шығармашылық тұлғаларға арналған әдеби сын, зерттеу мақалаларыңыз республикалық баспасөз беттерінен жиі көрініп отырады.

Сіздің қаламыңыздан туған «ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті» (2001, 2004), «Зар заман ағымы» (1997) оқу құралдары, «ХІХ ғасыр әдебиетін оқытуға арналған әдістемелік нұсқау» (1996), «Абайтану» арнаулы курсына оқу құралы, «Хандық дәуір әдебиеті» (1996) т.б. еңбектеріңіз  республика ЖОО-ларында әдебиетті зерттеу мен оқытуда кеңінен қолданылып келеді. Бұған қоса сіз ҚР Білім стандарттарын айқындау, бекіту шараларына әдебиет пәндері  бойынша ұтымды оқу-әдістемелік нәтижелерімен қатысып келе жатқан білікті мамансыз, жоғары мектепте оқытуға арналған бірнеше оқу құралдарының авторысыз.

Ерекше атап өтер тағы бір еңбегіңіз — жас ұрпақты рухани тұрғыдан дамыту мақсатында ҚазҰУ-дың филология факультетінде өзіңіз құрған «Ай—Ару» рухани-танымдық студент қыздар Орталығы, оның құрамындағы «Ғылымға жол» жас зерттеушілер үйірмесі арқылы республикалық деңгейде мазмұнды да қызықты әдеби-танымдық іс-шараларды ұйымдастырып, өткізгеніңіз. Сіз жетекшілік жасаған орталықта қаншама студенттің шығармашылық қабілеті шыңдалды, рухани азық алды. ҚазҰУ-да жарық көрген «Ай-Ару» журналы да студенттердің қызығып оқитын басылымы болды.  «Өзгенің бақытын аялап, өзінің уақытын аямаған» нағыз ұстаз ғана шәкірттері мен әріптестеріне осындай өнеге көрсете білсе керек!

Қадірлі Қанипаш Қайсақызы! Ғылым-білімнің қиын жолында қажымай-талмай ізденіп, үлкен еңбекпен, қарапайымдылықпен, абыроймен  жеткен мерейлі жасыңызда өзіңізге зор денсаулық, шығармашылық табыстар тілейміз, ұстаз бақытына, ана бақытына бөленіп, абырой биігінен көріне беріңіз!

Құрметпен, Абай ҒЗИ ұжымы

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми-зерттеу институтының директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор ЖАНҒАРА ДӘДЕБАЕВ әлемнің екінші ұстазы Әбу Насыр Әл-Фарабидің 1150 жылдық және қазақ халқының данышпан ақыны Абай Құнанбаевтың 175 жылдық мерейтойларына арналған іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қосқан зор үлесі үшін ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТІ ҚАСЫМ-ЖОМАРТ ТОҚАЕВТЫҢ арнайы алғыс хатына ие болды.

Абай ғылыми-зерттеу институтының ұжымы атынан профессор Жанғара Дәдебайұлын осы биік марапатымен шын жүректен құттықтаймыз!

Қымбатты Жанғара Ағай! Сіз фарабитану мен абайтану саласына ғалым ретінде, ұлт руханиятының жанашыры ретінде, шын мәнінде, үлкен қажыр-қайратпен, зор жауапкершілікпен, тынымсыз еңбекпен үлес қосып келесіз. Мерейтой жылы аясында ұлы ойшыл тұлғалар Әл-Фараби мен Абайдың терең өнегесі мен тағылымын  насихаттау, жас ұрпақтың санасына сіңіру жолындағы ерен еңбегіңіз әрқашан еленіп, абырой мен құрмет биігіне көтеріле беріңіз!

Абай ҒЗИ ұжымы

«TURKSOY» Халықаралық түркі мәдениеті ұйымының Бас хатшысы Дүйсен Қасейінов Хәкім Абайдың 175 жылдығы аясында әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми-зерттеу институты вебсайтының бас редакторы, «Абайтану. Таңдамалы еңбектер» 50 томдық сериялық басылымының ғылыми редакциялық кеңесінің мүшесі, аға оқытушы Пазылбек Бисенбаевты Абай мұрасын зерттеу мен насихаттаудағы жетістіктері үшін «TURKSOY» Халықаралық түркі мәдениеті ұйымының Құрмет грамотасымен марапаттады.

Құрметті ПАЗЫЛБЕК ҚУАНБАЙҰЛЫ!  Сізді осындай жоғары марапатыңызбен шын жүректен құттықтаймыз!  Зор денсаулық, ұзақ өмір, шығармашылық табыстар тілейміз!

Абай ҒЗИ ұжымы

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы  Абай ғылыми-зерттеу институтының директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор ЖАНҒАРА ДӘДЕБАЙҰЛЫ «TURKSOI» Түркі мәдениеті ұйымының Халықаралық АБАЙ медалімен марапатталды!!!

Қадірлі ЖАНҒАРА ДӘДЕБАЙҰЛЫ!

    Ұлы Абайдың 175 жылдығы аясында Абай мұрасын жүйелеу, тану, зерттеп-зерделеуге, абайтану ғылымын дамытуға Сіздің қосқан үлесіңіз аса зор деп білеміз. Абайтану саласында дербес ғылыми-ақпараттық база негізін жасау мақсатында дайындалған «Абайтану. Таңдамалы еңбектер» көптомдық басылымының 50 томдығының жарық көруі – осының бір ғана дәлелі. Осы бағыттағы тынымсыз да қажырлы зияткерлік еңбегіңіз жана берсін, Сізге зор денсаулық, шығармашылық табыстар тілейміз!

     Абай ҒЗИ ұжымы

ҚҰРМЕТТІ ЗИНОЛ-ҒАБДЕН ҚАБИҰЛЫ БИСЕНҒАЛИ!

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми-зерттеу институты Сізді 70 жылдық мерейтойыңызбен  шын жүректен құттықтайды.

Сіз ұлағатты ұстаз, әдебиетші ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор ретінде әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-да жарты ғасырға жуық табан аудармай  ғылыми-педагогикалық қызмет атқарып келесіз. 1972 жылы ҚазМУ-дің филология факультетін үздік бітірген соң, университет қабырғасында  аспиранттан профессорға дейін жалғасқан оқытушылық және ғалымдық жолыңызды зор қажыр-қайратпен, үлкен абыроймен жалғастырып келесіз. Ұстаздықпен қатар, ұйымдастырушылық, іскерлік қабілеттеріңіздің арқасында 2001-2009 жылдарда қазақ әдебиеті және әдебиет теориясы кафедрасы меңгерушісі қызметін атқардыңыз. Толығырақ »

Құрметті Ләйла Жұматайқызы!

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми-зерттеу институты Сізді мерейлі тойыңызбен  шын жүректен құттықтайды!

Сіз әдебиеттанушы ғалым,  профессор міндетін атқарушы ұлағатты ұстаз ретінде еліміздің ғылым-білім саласының дамуына ұдайы үлкен үлес қосып келесіз.

Сіздің шығармашылық және еңбек жолыңыздың бәрі ҚазҰУ-дың атымен байланысты. 1993 жылы ҚазМҰУ-дың филология факультетін бітіріп, аспирантурасын тәмамдап, 1996 жылы «Әдеби шығармашылық және көркем аударма теориясы» кафедрасынан бастаған еңбек жолыңыз іргелі ғылыми-ізденушілік пен тәлімді тәжірибеге толы.

Қазақ әдебиеттануы, тіл ғылымы, аударма, абайтану ғылымдарына  қосқан еңбектеріңіз — жас ғалымдар мен шәкірттеріңізге үлкен үлгі-өнеге.  Ұстаздық жолыңызда талай шәкірт тәрбиелеп, оларды біліммен сусындату Сіздің өмірдегі ең сүйікті ісіңізге айналды.  Сіздің  жетекшілігіңізбен докторлық, кандидаттық,  магистрлік диссертациялар қорғалды және қорғалуда. Әдебиеттану, аударма саласы, абайтану мәселесінде  көптеген ғылыми-әдістемелік зерттеулер, ғылыми жинақтар мен оқу құралдарын жариялап, білім мен ғылым саласына орасан үлес қосып келесіз. Әдебиетті сүйетін жас әдебиетшілердің басын қосып, «Көкжиек» клубының жұмысына жетекшілік етуіңізді ерекше атап өтеміз. Абай ғылыми-зерттеу институтында жетекші ғылыми қызметкер ретінде «Абайтану. Таңдамалы еңбектер» көптомдық басылымының дайындалуы мен жарық көруіне ерен еңбек сіңіріп келесіз.

Құрметті Ләйла Жұматайқызы! Даналық пен кемелдікке бастайтын осынау мерейлі шағыңызда Сізге, отбасыңызға, туыстарыңыз бен жақындарыңызға зор денсаулық, құт-береке тілейміз,  ұлт болашағы жолындағы қажырлы еңбегіңіздің игілігін көріп, құрмет пен абыройға бөлене беріңіз!

Абай ғылыми-зерттеу институтының ұжымы

15.09.2020

Қадірлі ТЕМІРХАН САҚАҰЛЫ!

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті жанындағы Абай ғылыми-зерттеу институты Сізді 70 жылдық мерейтойыңызбен  шын жүректен құттықтайды.

Көрнекті әдебиеттанушы ғалым, филология ғылымдарының докторы, Жамбыл атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің профессоры, абыройлы ұстаз-ғалым ретінде Сіз туған еліңіздің руханиятына үлкен үлес қосып келесіз. Толығырақ »